....

بیر یولون یئته‌نگی‌ییك (1)؛ آجی‌لارلا ایستك‌لر ائته‌نه‌گی (2). دای بویوندوروق (3) نوستالوژی‌سی بیزی ائتگی‌لندیرمیر (4). ایناندیریجی (5) اولماسادا؛ بیزیم دیل سورگونلریمیز (6) وار. كیملیك (7) توتساغیندا (8) یاشایان باغلی‌سیزلار. (9)

كاغیذلار اوزرینده (10) بیر جیزیلمیش (11) خریطه‌نی (12) یوردوموز تانیتدیریلیر و اورگیمیزده بؤلونموش قوزئی – گونئی. گولمه‌لیدی! اوره‌گیمین گونئیی و اوره‌گیمیم قوزئیی!

كاغیذلار اوزرینده ایمضالار، یازیلار، قول وئرمه‌لر؛ آنجاق كاغیذلار بیر دیلده دیلیمیز باشقا دیل! نئجه یازیقلیق! (13) نئجه دؤزولمز (14) آغری!

دونیامیزی یاردان دیلیمیز وار؛ اونونلا اینسیلیریك، گؤروروك، دویوروق (15)، چاپدیریریق قهرمانلاریمیزین آتلارینی، اؤلدوروروك دوشمانلاریمیزی، دالغالاندیریق (16) بایراغیمیزی. بوردا ائشیدن دیلیمیزه پامبیق تپیرلر. گؤرن دیلیمیزه ایت‌دیرسه‌یی (17) گؤیه‌ردیرلر، قهرمانلارین آتلارینی چاپدیران دیلین، نالینی (نعلینی) قوپاردیرلار. بوردا یازیلار كسیلیر، قیریلیر؛ دوغروسو قوربان وئریلیر آدی یامان (18) یولوندا.

بوردا، بیزه یاشایان آذری‌زبان‌لار دئییرلر. بیز آیراچ (19) ایچینده آچیقلاما (20)، آنلاملاما (21) اولماق ایسته‌میریك! برادر!

بیز جیبینین دیبینده خوردا پول – پارا كیمی؛ "خرده‌فرهنگ" دگیلیك؛ هر دن الینی جیبینه سالاسان و تاصصادیق (22) وئره‌سن قادا بالانی (23) ایراق (24) ائده‌سن اؤزوندن. گؤی اوزونده هانسی جیریخدان بیزه باخیرسان!؟ باخیرسان‌می!؟

*********************************

سؤزلوكجوك Sözlükcük = كیچیك دایره‌المعاریف

1- یئته‌نك Yetənək = استعداد

2- ائته‌نك Etənək = مهارت - حرفه

3- بویوندوروق Boyunduruq = بویون اگمك – سر تعظیم فرود آوردن – بله قربان گفتن – تعظیم

4- ائگی‌لندیرمیر Etgiləndirmir = تاثیر قویمور؛ تاثیر سیزدیر.

5- ایناندیریجی İnandırıcı = قبول ائدیله‌سی – باورپذیر بودن.

6- سورگون Sürgün = آوارا – زور و سیخینتی‌لارا گؤره كؤچگون اینسانلار.

7- كیملیك Kimlik = هویت - كیستی

8- توتساق (توتساخ) Tutsaq(x) = زیندان – محبس

9- باغلی‌سیزلار Bağlısızlar = موستقیل (مستقل) – غیر وابسته – آزاد

10- اوزرینده Üzərındə = اوستونده

11- جیزیلمیش Cızılmış = چكیلمیش – خط‌‌خطی شده.

12- خریطه Xərıdə = نقشه

13- یازیقلیق yazıqlıq = شوربختلیك – بدبختلیك

14- دؤزولمز Dözülməz = تحمل‌ائدیلمز (تحمل ناپذیر)

15- دویماق Duymaq = حس ائتمك – نیوشیدن

16 – دالغالاندیریریق Dalğalandırırıq = حركت مواج – (دالغا = موج)

17- ایت دیرسه‌گی İt dirsəgi= بیر نوع چیركلی و آغریان جوش كی گؤز قاپاغیندا (پلك‌ده) چیخیر. اونو ایتین دیرسه‌گینه بنزری (شباهتی) اولدوغونا گؤره تورك دیلینده ایت‌دیرسه‌گی دئییلر.

18- آدی یامان Adı yaman = قاورام‌سل سؤزجوك. (كلمه‌ای مفهومی) – قدیم ایناملارا (باورها) گؤره اینسانلار كی بعض حئیوانلار یوخسا تانینیلماز (ناآشنا) عامل‌دن قورخاندا، اونون آدینی دیله‌گتیرمكدن‌ده چكینیرمیشلر. اؤرنه‌یین (مثلن) قوردون آدینا جاناور، مؤژك و ... و قویروق‌اگری (عقرب) یئرینه آدی‌باتمیش (آدی‌یامان)  و بئله‌نجی سؤزجوكلر دئییلردی. بو ایناما گؤره حتی او عاملین دوز آدی‌دا یامانلیق گتیرندی.

19 – آیراچ (آیری‌آچ) Ayraç = پارانتز – ابروان

20 – آچیقلاما Açıqlama = ایضاح (توضیح )

21 – آنلاملاما Anlamlama = معنی ائتمك

22- تاصصادیق = صدقه – یوخسوزلارا وئریلن پول.

23- قادا بالا Qdabala = قضا و قدر – گؤزله‌نیلمز اولای .

24 – ایراق İraq = خارج – اوزاق (دور) – حاشا – (بعض نظرلره گؤیه عراق اؤلكه‌نین آدی بو سؤزجوكدن آلینیبدیر.)

آردی وار- ادامه مطلب


گؤنده ر     بؤلوم لر: اوردان بوردان