گئرمی‌لی دیلداشیمیزین یازدیغی دئییم‌دوزه‌ته (1) یانیتلاما

اصغر كیمی یولداش!؟

ایران گؤركسؤزوندن(2) ائتگی‌له‌نن آزربایجانیمیزین گؤركسؤزونده‌ده دئییم‌دوزه‌تین یئری چوخ بوش گؤرونور. بو قونو بیزیم گؤركول (3) ساحه‌سینده اولومسوز (4) ائتگیسینی (5) قویور. سون واختلار یازدیغیم بیر گئرچك " اصغر كیمی یولداش " آدلی اؤیكوم، چوخلو اوخویانی اولدو و بو منیم اوچون بویوك فخر ساییلیر. اوخویانلارین ایچینده چوخلو تارتیشمالارا تانیق (6) اولدوم. سایین گئرمی‌لی یولداشیمیزین یازدیغی دیرلی نقدی گئرمی نیوز بلاقیندا بونون اونایلاماسی (7) اوچون - اؤرنه‌ك‌دیر (8)- ایددیعا ائده بیلیرم.

یئری وار بوتون اوخویانلاردان اؤزه‌للیكله سایین گئرمی‌لی‌دن ایستی تشككورلریمی بیلدیریپ و بیر آچیقلاما یازماغیمی گره‌ك گؤرورم.

1- سؤیله‌دیگیم كیمی بو اؤیكو تام گئرچك و دوغرو اولایدیر. من ایندی تئهراندا ورامین شهرینده یاشاییرام. بوردا چوخلو تورك، فارس (لر، كورد، گیلك) و افغانلی یاشاییر. ایرانین دؤرد بوجاغی كیمی بوردادا چوخلو ائكونومیك آخساق‌لیق یاشانیر. تاسسوفله بو سورونون (9) سونوجون‌دا اعتیاد و فحشادا چوخالیبدیر. آنجاق بوردا یاخین 5 آی‌دیر؛ اؤزلرینی ساتان افغانلی قادینلار چوخالیبدیرلار. دئمیرم ساده‌جه افغانلی‌لاردا بو ایش گؤرونور. یوخ! بو سورون تورك و باشقا میللتلر آراسیندادا گؤرونور. بوردا فارس‌لارا توخونماغا گؤره افغانلی‌ سوژئتیندن قوللانماق ایسته‌میرم. آنجاق ایندی افغانلی فاحیشه‌لری چوخ گؤروروك.

2- سایین گئرمی‌لی "تابولاری سیندیرماغا" ایشاره ائتمیشدیلر. من‌ده بو تابولاری اسكی تابولار و یئنی تابولارا بؤلورم. آنجاق بعض تابولارین گؤزه‌سی (10) اخلاقییاتیمزدان قایناقلانیر. دئمك تابو و اخلاقین آراسیندا قیل كیمی بیر سینیر (11) وار. من بو وار اولان و یئنی یارانان تابولارین اؤنونده باش اگمیرم آنجاق اخلاقیاتین‌دا آرادان گئتمه‌سینه موافیق دگیلم. بیر آز گره‌كدیر آچیق ساچیق یازماغی‌دا دنه‌لی‌یك. (12) منجه زامانی گلیبدیر كی چوخ تابولارین اؤنونده باش قالدیراق.

3- ار آروادلارین آراسیندا اولان چوخ ایشلری نئجه كی یازی‌دادا وار؛ خوصوصی ایشلر سانماق اخلاقی بیر ایشدیر. آنجاق من یازی‌دا اونلارین آراسیندا سئویشمه‌یی قینامامیشام. سئویشمه‌یین طرفداری‌یام. منجه سئوگی‌نین تكجه اؤیره‌نمك یئری ائله‌جه آییله‌لر ایچینده‌دیر. سئویشمه‌ك سی ... یشمك دگیل. ار آروادین چوخلو سئوگی‌لی دویغولاری گره‌ك توپلوم‌دا و اؤز آییله‌لرین ایچینده یئرینی تاپسین. اؤرنه‌یین اولاراق آناتا (13) گره‌ك بیری‌بیرینی اوشاقلارین گؤزونون اؤنونده اؤپسونلر. آنجاق یوخو اوتاغین ایشلرینی قوناق اوتاغیندا ائتمه‌ك بیزیم توپلوم‌دا شوك ائتدیریجی اولا بیلر.

4- یازدیغینیز بو جومله‌یه تام قاتیلیرام.

اونون (ماحمودون) اوچون ان اؤنملی مساله نه قانون و نه‌ده مذهب‌دیر.

بونو بیلمه‌دن یازیم‌دا گؤرسه‌تمیشم. بو حال‌دا كی جینیسی ایلگی‌لره اؤزه‌ل باخیشیم وار؛ آنجاق بو قونو‌دا چوخلو قانون‌لاری و مذهب آدینا یارانان مانیع‌لره‌ده اینانمیرام. اوچرا بو ایكی قونو بو سورونو آرادان قالدیرماغا اوغورلو اولماییبلار. آنجاق آبیر (قوهوم قونشو) ائتمه‌نی (14) هله اخلاقییاتین ایچیمیزده قالماسیندا اؤنملی اوینامی (15) وار. ایندی قورخورام بو اورون‌دا (16)، یاواش یاواش آرادان گئتسه قارقاشالی (17) توپلومون یارانماغینی؛ دوز گؤزوموزون اؤنون‌ده گؤرمك اولار.

5- یولداشلیق قونوسو بو گونكو دونیادا دَیرینی ایتیرمیش كیمی گؤرونور. بوردا بیر اصغر یولداش گؤرونور كی سایین گئرمی‌لی بؤلموشكن؛ او تایلی آدلاندیریلیر. بئله‌نجی اینسانلار چوخدو‌رلار آنجاق اونلار شیطان ییغماسیندا (18) دگیل‌لر. یولداشلاری (اینسانلاری) ایكی یئره بؤلمك یانلیش ایش‌دیر. اصغر كیمی یولداش اینسان‌دیر و چالیشیب ماحمود كیمی یولداشا یاردیم ائتسین. آنجاق اونون یاردیمی ماحمود به‌یه‌نن ایش دگیل. بیت باسمیش كیتابلاری اوخویانلار و اصغر كیمی یولداش‌لار؛ هر بیرینین بو دونیا و اونون گئدیشینیده ائتگی‌لری وار. دئمك اولماز كیتاب اوخویان (یوخسا یازان) نسه بیر اولوملو ائتگی‌سی ایسه تپگی‌سی وار و اصغر كیمی اینسان‌دا تام ترسینه‌دیر. بونو كیمسه اونایلایا بیلمز.

 6- فورصت تاپمیشكن بیر آز اؤزومدن دئییم. بو اولای و اون‌دان یارانان بو اؤیكوجوك اؤزومو اؤزومه تانیتدیرماقدا چوخلو یارارلی اولدو. منیم یالقیزلیغیمین چوخلو ندن‌لری واردیر و اونون چوخونلوغو اؤز الیمده دگیلدیر. سیاسی چابالاریما گؤره گره‌كلی‌ایدیر آییله‌مین (آنا- آتا و باجی قاداشلاریمین) راحاتلیغینا گؤره اونلاردان آیریلام. بو منه چوخلو ایقتیصادی چتین‌‌لیك یارادیر. آنجاق بو یالقیزلیغا دادانمیشام و بوراسی تهلوكه‌دیر. منجه بو یالقیزلیق‌لار چوخالیر و توپلوم و گؤره‌وچی‌لر بونا گؤره چاره قیلمالیدیلار.

7- قوناق‌پرورلیك و تاعاروف بیربیرنله قارشیت‌دیرلار (19). چوخ چالیشمیشام باشقا كولتوردن آلینان پیس عادت – تاعاروفو- اؤزومده اؤلدورم. بونا آزدان چوخ ال تاپمیشام. دوغرودان یاشام راحاتلاشیر. آنجاق قوناق‌پرورلیگی تؤرتوكونتوده گؤرمورم. نه وارسا چتین‌لیك چكمه‌دن قوناغا پیشیریرم. ائو ائشیگین موساعید اولماسا، قوناغا یوخ دئمه‌گی اؤیره‌نمیشم. بو منه چوخ یاخشی اولوبدور. بونو هامی‌یا اؤیوتله‌ییرم.

8- توخوندوغونوز قونو قادین‌لارا گؤره؛ گؤرسه‌دیر سیز نه قدر اینجه باخیش‌لی‌سینیز. تاسسوفله قادینا بو باخیش (آراج كیمی) گوجلودور بیزیم سوننتی توپلوموموزدا. من اؤز ایشیمده گون‌ده چوخلو قادینلارلا اوزله‌شیرم. تاسسوفله بو اركك اوستونلوك باخیشینی؛ چوخلو قادینلاردا قبول ائدیبدیرلر و اؤزلرینی اوندان یوخاری (ایندیكی دورم‌لاریندان) گؤره ‌بیلمیرلر. دول بیر قادین ائوینین ایجاره‌سینه ( آیدا 80 مین تومن)  گؤره سئومه‌دیگی كیشی‌یه صیغه اولماقینی گؤرموشم.

9- منجه واختی گلیپ‌دیر "آزربایجان توركجه‌سی" و "توركییه توركچه‌سی" قاوراملاری آرادان گؤتوره‌ك. تورك كؤكنلی سؤزجوك‌لر تورك دونیاسیندا ایشله‌نیرسه توركجه‌دیر. بونو ایلكه (20) اولاراق یازیلاریم‌دا ایشله‌دیرم. آنجاق دوز یئره بارماق قویوپسوز. گلن یازیلاردا چالیشاجاغام فارسجا جومله‌لری توركجه‌یه ترجومه ائدیب یازام. اتك یازیلارینی‌دا منیمسی‌یه‌جه‌یم.  

سون‌دا دیرلی و سئویندیریجی نقدینیزه گوره سایقیلاریمی و سئوگی‌لریمی سوناریم.

تایماز (محمود) اوجاقلو 1391/12/16

***

(1) دئییم دوزه‌ت = نقد

(2) گؤركسؤز = ادبیات

(3) گؤركول = ادبی

(4) اولومسوز = منفی

(5) ائتگی = تاثیر

(6) تانیق = شاهد

(7) اونایلاماق = تصدیق كردن – مصداق – موید

(8) اؤرنه‌ك = نمونه

(9) سورون = مساله – مشكل

(10) گؤزه‌سی = سرچشمه – محل بیرون آمدن آب از چشمه

(11) سینیر = مرز – سرحد

(12) دنه‌مك = امتحان كردن – تمرین كردن

(13) آناتا = والدین – پدر و مادر

(14) ائتمن = عامل موثر

(15) اوینام = نقش – رل

(16) اورورن = عامل

(17) قارقاشا = هرج و مرج – اغتشاش

(18) ییغما = تاكیم = تیم

(19) قارشیت = متضاد – در برابر هم

(20) ایلكه = پایه – اساس

گؤنده ر     بؤلوم لر: دئییم دوزه‌ت (نقد)